Na prośbę Powiatowego Lekarza Weterynarii w Bytowie z siedzibą w Miastku, Urząd Gminy w Parchowie przekazuję informacje o uproszczonych wymaganiach bioasekuracyjnych dla gospodarstw utrzymujących świnie na własny użytek.
Uproszczenie wymagań dla gospodarstw utrzymujących świnie na własny użytek
Od 10 maja 2023 obowiązują zmiany przepisów polegające na odstąpieniu od części wymagań związanych ze zwalczaniem afrykańskiego pomoru świń (ASF). Zmniejszone wymagania dotyczą gospodarstw utrzymujących świnie wyłącznie w celu produkcji mięsa na użytek własny. Należy pamiętać, że nie wszystkie wymagania zostały zniesione.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 8 maja 2023 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń (Dz. U. 2023 poz. 866) obniżone wymagania dotyczą rolników utrzymujących świnie wyłącznie w celu produkcji mięsa na użytek własny i polegają na zwolnieniu z niektórych wymagań. Oznacza to, że:
• nie ma konieczności sporządzenia przez posiadaczy zwierząt spisu posiadanych świń z podziałem na prosięta, warchlaki, tuczniki, lochy, loszki, knury i knurki oraz bieżące aktualizowanie tego spisu;
• odstąpiono od obowiązku prowadzenia rejestru wjeżdżających na teren gospodarstwa środków transportu do przewozu świń, paszy lub produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego oraz rejestru wejść osób do pomieszczeń, w których są utrzymywane świnie;
• nie ma konieczności stosowania się do nakazu wykonywania w danym gospodarstwie czynności związanych z obsługą świń wyłącznie przez osoby, które wykonują te czynności tylko w danym gospodarstwie
• nie jest wymagane uniemożliwienie osobom postronnym wchodzenia do budynków, w których są utrzymywane świnie
• odstąpiono od obowiązku stosowania przed obsługą świń środków higieny niezbędnych do ograniczenia ryzyka szerzenia się afrykańskiego pomoru świń (ASF), w tym mycia i odkażania rąk oraz oczyszczania i odkażania obuwia oraz bieżącego oczyszczania i odkażania narzędzi oraz sprzętów wykorzystywanych do obsługi świń;
• obowiązkowe nie jest monitorowanie i zwalczanie gryzoni;
• nie będzie obowiązku wykładania mat dezynfekcyjnych przed wejściami i wyjściami do gospodarstwa, a także przed wjazdami i wyjazdami z takich gospodarstw;
• przy uboju świń na użytek własny, badanie laboratoryjne w kierunku ASF, dla wszystkich obszarów objętych ograniczeniami – będzie wykonywane tylko w przypadku podejrzenia wystąpienia ASF (dotychczas w obszarze I i II – w przypadku podejrzenia, a w obszarze III – zawsze). Decyzja odnośnie konieczności wykonania takiego badania pozostanie w gestii organów Inspekcji Weterynaryjnej.
Pozostałe zasady
Na obszarach wolnych od ASF obniżone wymagania dotyczą również gospodarstw utrzymujących świnie na własny użytek, w sytuacji przemieszczenia świń z tego gospodarstwa do innego, w którym utrzymuje się świnie wyłącznie w celu produkcji mięsa na użytek własny, jeżeli gospodarstwa te są położone na terenie tej samej lub sąsiedniej gminy.
Pamiętajmy: mięso pochodzące ze świń ubitych na własny użytek musi być przeznaczone na własne, domowe potrzeby i nie może być wprowadzane do obrotu.
Liczba świń, które będą utrzymywane dla zaspokojenia potrzeb danego gospodarstwa, będzie więc ograniczona możliwościami konsumpcyjnymi tego gospodarstwa. Co do zasady należy przyjąć, że z punktu widzenia przeciętnego gospodarstwa domowego liczba świń przeznaczonych do chowu w celu produkcji mięsa na własny użytek wynosić może przeciętnie 10 sztuk w danym roku, przy czym dopuszcza się utrzymywanie w takim gospodarstwie lochy.
Nie zapominajmy: nie wszystkie wymagania zostały zniesione. Wszystkich rolników utrzymujących świnie, także na własne potrzeby nadal obowiązują pozostałe wymagania wynikające z rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 10 sierpnia 2021 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń (Dz. U. 2021 poz. 1485).
Wszystkich rolników nadal dotyczą obowiązki w zakresie:
• utrzymywania świń w odrębnych, zamkniętych pomieszczeniach, w których są utrzymywane tylko świnie, mających oddzielne wejścia oraz niemających bezpośredniego przejścia do innych pomieszczeń, w których są utrzymywane inne zwierzęta kopytne;
• zabezpieczenia budynku, w którym są utrzymywane świnie, przed dostępem zwierząt wolno żyjących oraz domowych;
• wyłożenia mat dezynfekcyjnych przed wejściami do pomieszczeń, w których są utrzymywane świnie, i wyjściami z tych pomieszczeń, przy czym szerokość wyłożonych mat powinna być nie mniejsza niż szerokość danego wejścia lub wyjścia, a długość – nie mniejsza niż 1 m, a także stałe utrzymywanie tych mat w stanie zapewniającym utrzymanie skuteczności działania środka dezynfekcyjnego;
• karmienia świń paszą zabezpieczoną przed dostępem zwierząt wolno żyjących i domowych;
• używania przez osoby wykonujące czynności związane z obsługą świń odzieży ochronnej oraz obuwia ochronnego przeznaczonego wyłącznie do wykonywania tych czynności.
Wszystkich rolników obowiązują także zakazy w zakresie:
• karmienia świń zielonką lub ziarnem pochodzącymi z obszarów objętych ograniczeniami II i III, chyba że tę zielonkę lub to ziarno poddano obróbce w celu unieszkodliwienia wirusa ASF lub składowano w miejscu niedostępnym dla dzików co najmniej przez 30 dni przed ich podaniem świniom;
• wykorzystywania w pomieszczeniach, w których są utrzymywane świnie, słomy na ściółkę dla zwierząt pochodzącej z obszarów objętych ograniczeniami II i III, chyba że tę słomę poddano obróbce w celu unieszkodliwienia wirusa ASF lub składowano w miejscu niedostępnym dla dzików co najmniej przez 90 dni przed jej wykorzystaniem;
• wnoszenia i wwożenia na teren gospodarstwa, w którym są utrzymywane świnie, zwłok dzików, tusz dzików, części tusz dzików i produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego pochodzących z dzików oraz materiałów i przedmiotów, które mogły zostać skażone wirusem afrykańskiego pomoru świń;
• wykonywania czynności związanych z obsługą świń przez osoby, które w ciągu ostatnich 48 godzin uczestniczyły w polowaniu na zwierzęta łowne lub w odłowie takich zwierząt.
Rolnicy utrzymujący świnie wyłącznie w celu produkcji mięsa na użytek własny dalej zobowiązani są do spełniania obowiązków, wynikających z Ustawy z dnia 04 listopada 2022 r. o Systemie Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt (Dz. U. 2022 r. poz. 2727) tj:
- Dokonywania zgłoszeń do ARiMRu zdarzeń dotyczących zwierząt
· znakowanie i zgłoszenie urodzonego zwierzęcia – do 37 dni od dnia urodzenia (ale zawsze przed opuszczeniem siedziby stada),
· przybycie i opuszczenie siedziby stada (zmiana stanu stada świń) – do 7 dni od zdarzenia,
· oznakowanie świni numerem identyfikacyjnym zgodnym z numerem siedziby stada, w której świnia przebywa w przypadku utraty przez świnię kolczyka lub uszkodzenia go w sposób uniemożliwiający identyfikację zwierzęcia – niezwłocznie od stwierdzenia tej okoliczności,
UWAGA: w przypadku zagrożenia wystąpienia lub wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt podlegającej obowiązkowi zwalczania i określenia obszaru zapowietrzonego, zagrożonego lub innego obszaru podlegającego ograniczeniom, ustanowionego zgodnie z przepisami o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt istnieje obowiązek zgłaszania w terminie do 2 dni następujących zdarzeń:
- zwiększenie liczebności stada,
- zmniejszenie liczebności stada,
- oznakowanie – z wyjątkiem nowo urodzonych świń,
- ubój, padnięcie, zabicie,
- oznakowanie lochy indywidualnym numerem identyfikacyjnym lochy
- Prowadzenie Księgi rejestracji świń
- Sporządzenie spisów świń
Spisu świń dokonuje się co najmniej raz na sześć miesięcy – jednak nie później niż w dniu 30 czerwca oraz w dniu 31 grudnia danego roku podając liczbę świń oznakowanych, w tym indywidualne numery identyfikacyjne loch oraz liczbę świń nieoznakowanych do 37 dnia życia. Ustaloną liczbę świń umieszcza się w księdze rejestracji stada oraz przekazuje kierownikowi biura powiatowego ARiMR w terminie 7 dni od dnia sporządzenia spisu.